Mugdim Mandžuka, Adnan Zaimović, Milan Dunović, Edis Đerzić, Elmedin Mahmutović

Sažetak: Sigurnost u poštanskom prometu odnosi se na zaštitu fizičkog integriteta pošiljaka povjerenih na prijenos i uručenje poštanskom operatoru od strane korisnika. Stoga je obezbjeđenje sigurnosti pošiljaka jedan od osnovnih zadataka poštanskih operatora koji kontinuirano rade na implementaciji inovativnih sigurnosnih procedura i sistema zaštite s ciljem podizanja nivoa sigurnosti poštanskih pošiljaka. Sigurnost posmatrana kroz upotrebu tehničke zaštite i sigurnosnih procedura s ciljem zaštite fizičkog integriteta pošiljaka predstavlja jedan od načina djelovanje na sprečavanju terorizma, prometa opojnim drogama, eksplozivnim materijama itd.

S druge strane sigurnost je jedan od osnovnih elemenata kvaliteta usluge koji opredjeljuje pouzdanost poštanskih usluga. Sigurnost poštanskih usluga, kao element kvaliteta, utvrđuje se na osnovu pokazatelja o broju izgubljenih, oštećenih ili orobljenih pošiljaka u odnosu na ukupan broj pošiljaka u posmatranom vremenskom periodu. Pored toga što predstavlja jedan od elemenata kvaliteta usluga, sigurnost je u velikoj mjeri opredjeljena nivoom kvaliteta usluga. Naime, značajan broj elemenata kvaliteta koji ne predstavljaju pokazatelje sigurnosti, kao npr. brzina prijenosa, pouzdanost, vrijeme i frekvencija dostave pošiljaka itd., u velikoj mjeri opredjeljuju nivo sigurnosti u poštanskom prometu. Naime, sigurnošću, kao jednim od veoma važnih elemenata kvaliteta poštanske usluge, moguće je upravljati kroz organizaciju i upravljanje tehnološkim procesom prijenosa pošiljaka s ciljem smanjenja vjerovatnoće nastanka sigurnosno štetnih događaja.

Stoga, pored sistema tehničke zaštite, veoma važnu ulogu u obezbjeđivanju potrebnog nivoa sigurnosti predstavljaju aktivnosti usmjerene na smanjenje rizika od nastanka štetnih događaja. Time se sigurnost, pored ostalih elemenata kvaliteta, stavlja u funkciju povećanje tržišnog udjela poštanskih operatora na tržištu poštanskih usluga i pored cijene usluga i brzine prijenosa pošiljaka, postaje jedan od faktora konkurentnosti i elementata za diferencijaciju poštanskih usluga te bolje tržišno pozicionioniranje poštanskih operatora.

 U ovom radu bit će analizirani osnovni elementi sigurnost pošiljaka kao elemeni kvaliteta usluga te, pored zaštite objekata, sredstava i ljudi uključenih u proces prijenosa pošiljaka kao tradicionalnog, predstavljen pristup obezbjeđenja sigurnosti u poštanskom prometu kroz organizaciju tehnološkog procesa s ciljem smanjenja sigurnosnih rizika kroz unapređenje kvaliteta i time i konkurentnosti poštanskih usluga.